Sự hiểu biết về tài chính là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chúng ta. Các vấn đề tài chính cơ bản mà mỗi chủ thể cần phải biết không chỉ đơn thuần là mở một tài khoản ngân hàng hay là mua một gói bảo hiểm, kiếm một công việc ổn định…
Câu hỏi được đặt ra là liệu trong mỗi chúng ta có biết cách để đưa ra được các quyết định tài chính trong suốt cuộc đời mình? Hiểu và áp dụng được những kiến thức tài chính cơ bản có thể là một trong những tiền đề giúp bạn trở nên sung túc hơn. Và ngược lại, nếu không hiểu rõ về vấn đề này, có thể bạn sẽ rơi vào trạng thái vướng mắc triền miên. Chính vì vậy, kỹ năng quản lý tài chính cá nhân ra đời như một nhu cầu tất yếu.
Để vận dụng được kỹ năng này thì cần phải hiểu được quản lý tài chính cá nhân là gì. Hiểu một cách đơn giản thì quản lý tài chính cá nhân là quản lý về tiền bạc của một cá thể, là cách đưa ra những phương thức, nguyên tắc để hoạch định ngân sách giúp bạn không bị động trong những kế hoạch và đạt được những mục tiêu trong tương lai.
Phải nói rằng kỹ năng quản lý tài chính cá nhân là một trong những kỹ năng chưa thực sự phát triển ở Việt Nam bởi lẽ đây là những kỹ năng mở, không theo bất cứ một nguyên tắc cố định nào, mỗi cá nhân lại có một cách áp dụng khác nhau. Việc mỗi người kiếm tiền và chi tiêu như thế nào thật sự là một vấn đề cá nhân, tất cả được thể hiện qua những thói quen chi tiêu, và có một điểm chung là ít ai thực sự có một kế hoạch cụ thể và nghiêm túc về tình trạng tài chính của cá nhân của mình, điểu này được thể hiện bằng việc không nhiều người cập nhật đều đặn sổ nhật ký chi tiêu để có sự điều chỉnh cho phù hợp. Vô hình chung, điều này sẽ dẫn đến việc làm chúng ta trở nên bị động đối với những kế hoạch trong tương lai. Vấn đề ở đây là làm sao bạn có thể đưa ra các hành động cụ thể nếu như bạn không biết tình trạng tài chính hiện thời của mình như thế nào? thu nhập hàng tháng của mình bao nhiêu? từ những nguồn nào? chi tiêu ra sao? nhiều hay ít? giá trị các khoản đầu tư hiện nắm giữ? lãi hay lỗ? Do đó, trước khi bắt đầu có những kế hoạch tài chính cho riêng mình, bạn cần phải thiết lập hệ thống ghi chép, thống kê các hoạt động tài chính của bản thân để có thể sử dụng cho các mục đích phân tích, đánh giá và hỗ trợ ra quyết định.
Bước căn bản nhất và cần thiết nhất của kỹ năng quản lý tài chính cá nhân, đó chính là: ghi chép nhật ký chi tiêu để có thể biết được các khoản chi tiêu của cá nhân trong một khoảng thời gian nhất đinh, có thể là một ngày, một tuần hoặc một tháng. Có rất nhiều cách để bạn có thể vận dụng được phương pháp này, mỗi người lại có những lựa chọn khác nhau cho phù hợp với thực tế của bản thân, trong đó việc ghi chép lại nhật ký chi tiêu được thể hiện qua ba cách thông dụng nhất, đó là việc ghi chép thông qua sổ tay, thống kê lập bảng tính Excel và cuối cùng là khai thác những ứng dụng trên smartphone.
Việc ghi chép bằng sổ tay là cách truyền thống và dễ thực hiện nhất. Việc của bạn chỉ đơn giản là mua một quyển sổ, sắm một cây viết và ghi chép lại quá trình chi tiêu hàng ngày của mình, cuối ngày hoặc mỗi tuần lại dành ra chút thời gian để tổng hợp, tùy thuộc vào cường độ chi tiêu của bạn.
Đơn giản là thế nhưng đôi khi nó lại khá bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày của bạn, đồng thời phương pháp này lại khá tế nhị bởi bạn không thể lúc nào cũng sẵn sàng trong tay một quyển sổ để ghi chép cho hóa đơn cafe trong mỗi lần tụ tập bạn bè hay đơn thuần là chạy ra chợ để mua một mớ rau, còn nếu như đợi đến cuối ngày hay lúc trở về nhà bạn mới bắt đầu ghi chép thì liệu bạn có chắc chắn rằng mình có thể nhớ được hết hay nhớ chính xác mọi chi tiêu trong ngày của mình. Đồng thời việc tổng hợp của phương pháp này cũng khá thủ công và mất thời gian.
Xuất phát từ việc khắc phục những bất lợi của việc ghi chép bằng sổ tay thì việc quản lý tài chính cá nhân được thực hiện thông qua việc lập bản excel trên máy tính trở nên hữu hiệu hơn, mọi thứ đều được làm và lưu trữ trên máy tính, bạn sẽ không phải lục tung mọi thứ để tìm quyển sổ ghi chép của mình, đồng thời những bảng tính exel sẽ giúp chúng ta tính toán nhanh và chính xác hơn. Đồng thời thông qua các công cụ của excel bạn có thể vẽ được các biểu đồ chi tiêu từng tháng, từ đó dẽ dàng so sánh và cân đối giữa thu nhập và chi tiêu.
Thế nhưng cách hữu hiệu nhất và được dùng phổ biến nhất hiện nay chính là việc tích hợp smartphone trở thành công cụ quản lý tài chính cá nhân. Với sự phổ biến của smartphone hiện nay thì chắc chắn rằng đây là cách thông dụng nhất mà bất kỳ ai cũng có thể sử dụng được. Nếu bạn để ý sẽ thấy các smartphone đều được cài sẵn hoặc có thể được tải về từ các kho ứng dụng của phần mềm Note (Ghi chú). Mỗi chi tiêu thay vì lỉnh kỉnh giấy tờ hay laptop thì sẽ được lưu giữ trên điện thoại Đặc biệt mọi người luôn có thói quen giữ điện thoại bên mình nên việc sử dụng Note sẽ không có gì khó khăn và trở ngại. Bên cạnh đó, hiện trạng ngày nay số người sử dụng internet khá lớn, bắt kịp xu hướng này các ngân hàng hiện nay đã bắt đầu chuyển dịch sang xu hướng ngân hàng điện tử, mang đến những công cụ quản lý tài chính cá nhân rất thuận tiện như thanh toán tiền điện, tiền nước, internet qua nền tảng online. Việc sử dụng ngân hàng điện tử đang ngày một phát triển và là một giải pháp hữu hiệu,đặc biệt là những người có quỹ thời gian eo hẹp.
Để bắt đầu xây dựng kỹ năng quản lý tài chính cá nhân, dù bằng hình thức nào thì cốt lõi vẫn là việc ghi chép nhật lý chi tiêu thông qua các công cụ khác nhau.Việc quản lý tài chính cá nhân giúp chúng ta có thể đánh giá được tình trạng tài chính hiện thời, từ đó kịp thời có những hành động phù hợp để đạt các mục tiêu tài chính trong tương lai.
